تعریف آزادراه: به استناد بند 1 از ماده 1 آیین نامه راهنمایی و رانندگی آزاد راه به راهی گفته می شود که:
1- حداقل دارای دو خط اتومبیل رو و یک شانه حداقل به عرض 3 متر برای هر طرف رفت و برگشت بوده
2- دو طرف آن به نحوی محصور بوده و در تمام طول آزادراه از هم کاملا مجزا باشد و ارتباط آنها با هم تنها به وسیله راه های فرعی که از زیر یا بالای آزادراه عبور کند تامین شود و هیچ راه دیگری آن را قطع نکند.
رنگ تابلوها در آزادراه ها آبی و در بزرگراه ها سبز می باشد.
آزاد راه حداقل دارای دو خط عبوری می باشد.
قوانین راه های برون شهری:
آزاد راه فاقد تقاطع هم سطح می باشد، برای گذشتن از عرض آن ها اجبارا باید از تقاطع غير هم سطح و يا زير گذر استفاده نمود.
آزاد راه ها معمولاً فاقد تقاطع هم سطح هستند و برای گذشتن از عرض آن ها از تقاطع غير هم سطح يا زير گذر استفاده می شود.
ورود به آزاد راه از طريق يک مسير (رمپ)، يک راست گرد (لوپ) و يک خط كاهش سرعت يا افزايش سرعت انجام می پذيرد.
آزاد راه معمولاً دارای چند خط رفت و برگشت هستند كه بوسيله گاردريل و يا موانع ديگر از هم جدا می شوند.
اگر در آزادراه اتومبیل شما پنچر شد و یا دچار نقص فنی گردید، باید در خط توقف اضطراری توقف نمایید.
خط عبور سمت چپ در آزادراه برای سبقت است.
قوانین راه های برون شهری:
تردد وانت در خط سوم آزادراه های شهری و بین شهری مجاز است.
تردد اتوبوس، مینی بوس در خط سوم آزادراه های شهری و بین شهری ممنوع است.
خط سوم
تردد اتوبوس، مینی بوس و انواع بارکش ها به استثنای وانت بارها در خط سوم (سرعت) آزادراه های درون و برون شهری ممنوع است.
عقب راندن وسیله نقلیه در آزادراهها و بزرگراهها و ورودی و خروجی ممنوع است.
ورود عابرین پیاده و همچنین حرکت دادن حیوانات در همه آزادراه ها ممنوع است.
تفاوت آزادراه و بزرگراه:
1- رنگ تابلو آزادراه آبی و رنگ تابلو بزرگراه سبز است.
2- مسیر دسترسی ارتباطی در آزادراه زیرگذر است ولی در بزرگراه دوربرگردان است.
3- آزادراه راهش قطع نمی شود، چراغ راهنمایی و رانندگی یا تقاطع ندارد ولی بزرگراه گاها تقاطع یا چراغ راهنمایی و رانندگی دارد.
4- شانه خاکی آزادراه 3 متر است و شانه خاکی بزرگراه 1 متر است.
نصب هر گونه علائم مثل سرعت گیر، روشنایی، تابلوها و ... در راه های بین شهری وظیفه وزارت راه و شهر سازی است و نصب همین علائم در داخل شهر با شهرداری است.
فقط در شرايط اضطراری در شانه جاده در آزادراه توقف می كنيم.
در آزاد راه ميخ های زرد رنگ چشم گربه ای در سمت چپ مسير اصلی ، بين محل خالی وسط آزاد راه و باند اصلی نصب می شوند. ميخ های قرمز رنگ در مسيرهای ورودی و خروجی و باندهای كاهش يا افزايش سرعت استفاده می شوند.
ورود و عبور عابرين پياده و انواع وسايل نقليه غير مجاز و عبور دام در آزادراه ها و توقف وسيله نقليه در خطوط عبور ممنوع است. در صورت بروز حادثه منجر به ضرب يا جرح يا قتل در آزاد راه، راننده با وسيله مجاز مسئوليتی ندارد. ورود و عبور عابرين پياده و انواع وسايل نقليه غير مجاز و عبور دام در آزادراه ها و توقف وسيله نقليه در خطوط عبور ممنوع است. در صورت بروز حادثه منجر به ضرب يا جرح يا قتل در آزاد راه، راننده با وسيله مجاز مسئوليتی ندارد.
گر در آزادراه اتومبیل شما پنچر شد و یا دچار نقص فنی گردید، باید در خط توقف اضطراری توقف نمایید.
برای پنچری در آزادراه، در خط توقف اضطراری توقف كنیم.